Ô nhiễm ánh sáng ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng giấc ngủ con người và hệ sinh thái; ánh sáng nhân tạo quá mức ở đô thị làm mất vẻ huyền ảo của bầu trời đêm và gây nhiều hệ quả môi trường.
Ảnh hưởng đến nhịp sinh học tự nhiên
Rối loạn giấc ngủ: Ánh sáng mạnh vào ban đêm làm cơ thể khó sản sinh melatonin, hormone điều hòa giấc ngủ.
Suy giảm sức khỏe tinh thần: Ngủ kém chất lượng kéo dài dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm.
Thay đổi hành vi động vật: Các loài sinh vật đêm bị ảnh hưởng nhịp sinh học, dẫn đến giảm khả năng tìm kiếm thức ăn hoặc sinh sản.
>>>Xem ngay: Ô nhiễm nước – Hiểm họa tiềm ẩn cho sự sống toàn cầu
Tác động với hệ động vật hoang dã
| Loài ảnh hưởng | Hậu quả chính | Ví dụ điển hình |
| Côn trùng | Giảm số lượng, thay đổi quần thể | Bướm đêm bị thu hút vào đèn đường, chết nhiều |
| Chim di cư | Lạc hướng, va chạm với công trình | Chim di cư vào mùa đông thường bị ánh sáng thành phố đánh lạc hướng |
| Hải sản & sinh vật biển | Giảm sinh sản, thay đổi tập tính | Rùa biển con khó tìm đường xuống biển khi bãi biển sáng đèn |
Ảnh hưởng đến việc quan sát bầu trời
Mất đi các ngôi sao: Ánh sáng đô thị làm bầu trời mất đi vẻ huyền ảo, ảnh hưởng đến cả những nhà thiên văn nghiệp dư.
Giảm hiệu quả nghiên cứu thiên văn: Các đài quan sát khó phát hiện các hiện tượng thiên văn nhỏ do ánh sáng nền quá mạnh.
Giảm trải nghiệm tự nhiên: Người dân ít có cơ hội trải nghiệm bầu trời trong xanh, gây mất kết nối với thiên nhiên.
>>>Xem ngay: Ô nhiễm đất và những hệ lụy nghiêm trọng với môi trường
Biện pháp giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng
Thiết kế chiếu sáng thông minh: Sử dụng đèn có hướng chiếu chính xác, tránh chiếu thẳng lên bầu trời.
Hạn chế ánh sáng không cần thiết: Tắt đèn ngoài trời sau giờ hoạt động, đặc biệt ở khu dân cư và công viên.
Sử dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng: Đèn LED điều chỉnh cường độ sáng theo nhu cầu, giảm lượng ánh sáng thừa.
Nâng cao nhận thức cộng đồng: Giáo dục về tác động môi trường của ánh sáng quá mức giúp người dân chủ động giảm ánh sáng.
Tác động môi trường lâu dài
Thay đổi quần thể sinh vật: Nhiều loài nhạy cảm với ánh sáng sẽ suy giảm, làm mất cân bằng sinh thái học.
Gia tăng chi phí năng lượng: Ánh sáng dư thừa tiêu thụ điện không cần thiết, góp phần vào biến đổi khí hậu.
Giảm trải nghiệm thiên nhiên đích thực: Con người dần mất đi kết nối với môi trường tự nhiên, hạn chế trải nghiệm văn hóa gắn liền với đêm tối.
>>>Xem ngay: Ô nhiễm tiếng ồn – Hiểm họa âm thầm đe dọa cuộc sống
Ô nhiễm ánh sáng ảnh hưởng sức khỏe con người, động vật và hệ sinh thái; quản lý và giảm thiểu ánh sáng khoa học giúp bảo vệ môi trường, duy trì cân bằng sinh học và giữ bầu trời đêm trong xanh.